Najczęściej zadawane pytania
Rekuperator to rodzaj wymiennika ciepła. Jego działanie polega na przekazywaniu energii z jednego medium do innego. W przypadku wentylacji rekuperator jest urządzeniem ogrzewającym powietrze nawiewane do budynku za pomocą ciepłego powietrza, które jest równocześnie wywiewane z budynku.
Rekuperator nie jest urządzeniem grzewczym lecz wentylacyjnym. Dopiero po podłączeniu do nagrzewnicy wodnej (może współpracować z pompą ciepła) lub elektrycznej rekuperator pełni funkcje grzewczą. Jednak jego podstawową funkcją jest zapewnienie wentylacji budynku, a nie jego ogrzanie!
Generalnie - jak najdalej od sypialni. Idealnym miejscem jest strych, kotłownia lub garaż. Może to być również garderoba lub inne pomieszczenie gospodarcze.
Wymiennik krzyżowy - to skrzynia w której powietrze nawiewane i wywiewane przechodzi przez szereg wąziutkich przewodów, nie mieszając się ze sobą. Konstrukcja wymiennika jest na stałe zamontowana wewnątrz centrali, ruch powietrza wywołują wentylatory. W wymienniku obrotowym obraca się cały rdzeń wymiennika, powodując ruch powietrza wewnątrz urządzenia. Różnica dotyczy sprawności oraz głośności obu urządzeń: maksymalna wydajność wymiennika krzyżowego wynosi około 75%, wymiennika obrotowego około 82-85%. Jednak wymienniki obrotowe stosowane są głownie w instalacjach przemysłowych, w których nie jest ważny powstający w trakcie pracy wymiennika obrotowego dość znaczny hałas. Stosunkowo nowym produktem (chronionym parentem) jest wymiennik rurowy o sprawności do 92%. Nie wymaga on zastosowania systemu przeciw zamarzaniowego (nie szroni się). Jedyną wadą jest jego rozmiar (wys około 180cm i przekrój O80cm). Najczęściej stosowanym jest przeciwprądowo krzyżowy. Ciekawym rozwiązaniem jest wymiennik krzyżowy z wkładami celulozowymi co pozwala na odzysk wilgoci, a woda jako medium podnosi znacznie jego sprawność. Dodatkową zaletą jest brak konieczności wykonania odprowadzenia skroplin kondensatu.
Oczywiście, na pewno zaoszczędzi to wielu kosztów. Jednak należy pamiętać, aby zachować odpowiednie przekroje instalowanych kanałów, zgodne z projektem wentylacji. Należy również wziąć pod uwagę fakt, że na stałe zamontowane kanały w stropie mogą uniemożliwić np. zmianę ustawienia ścianek działowych w domu w trakcie któregoś z przyszłych remontów. Tego typu kanały po prostu nie dadzą się w przyszłości przesunąć.
Tak, ale tylko jako końcowe odcinki instalacji, kończące się anemostatami. Generalnie minimalny przekrój kanału wentylacyjnego w domu nie powinien być mniejszy niż 100 mm i powinien rosnąć w miarę zbliżania się do rekuperatora. Tego typu kanał na pewno okaże się za mały jako kanał główny czerpni lub wyrzutni, będzie również na pewno za mały jako główne rozprowadzenie powietrza w domu. Należy stosować średnice kanałów opisane w projekcie instalacji wentylacyjnej budynku. Samowolne zmniejszenie ich przekroju na pewno spowoduje powstanie głośnego i dokuczliwego szumu powietrza w instalacji. Może nawet spowodować znaczne zakłócenia jej działania.
Przede wszystkim architekt pracujący nad projektem powinien mieć już wcześniej do czynienia z instalacjami rekuperatorów. Niestety większość architektów nie podejmuje się samodzielnego "ugryzienia" tego tematu. W związku z tym przed oddaniem projektu do wrysowania architektowi warto najpierw zlecić specjaliście wykonanie projektu samej instalacji wentylacji mechanicznej, a dopiero później wykonać adaptację budynku z uwzględnieniem wymaganych przez tego typu wentylację zmian. W praktyce oznacza to np. zmianę konstrukcyjną niektórych kominów: zamiast drogiego murowania ich z cegły klinkierowej można do ich wykonania wykorzystać izolowane przewody wentylacyjne, które są... ok. 10-krotnie tańsze!
Dodatkową oszczędność kosztów uzyska się poprzez umieszczenie w stropach przepustów blaszanych do instalacji wentylacji mechanicznej. Należy pamiętać, że wykonanie jednego tylko przekucia lub przewiertu wiertnicą do betonu przez strop gęstożebrowy może kosztować nawet kilkaset złotych! Sytuacja optymalna następuje w momencie, gdy przed oddaniem projektu do adaptacji uczulimy wykonującego ją architekta na wymagania związane z instalacją wentylacji mechanicznej. Najlepiej wówczas skierować architekta do nas, aby uzgodnił ze specjalistą od wentylacji wszelkie niejasności związane z umieszczeniem przewodów w ścianach lub stropach budynku. Wielokrotnie kontaktował się z nami w tej sprawie np. jeden ze znanych szczecińskich architektów, który w oparciu o nasz projekt instalacji dokonywał korekt w projektach kilku budynków mieszkalnych, w których następnie instalowaliśmy całą instalację. W praktyce zaoszczędziło to nam dobrych kilku dni kucia ścian i stropów, w których w trakcie wcześniejszych prac murarskich zostały po prostu pozostawione odpowiednie miejsca na kanały wentylacyjne.
Dobór odpowiedniego rekuperatora zaleciłbym pozostawić inżynierowi wyspecjalizowanemu w wentylacji domków jednorodzinnych oraz posiadającemu odpowiednie doświadczenie. Oczywiście należy zachować pewną ostrożność: jeśli "inżynier" zaleci zastosowanie rekuperatora o wydajności 650 m3/h do domku o powierzchni ok. 160m2, podkreślając, że jest to rozwiązanie bardzo dobre i "z lekkim zapasem" to należy natychmiast poszukać innego specjalisty. Przykładowo dla domu o powierzchni nieco ponad 130m2 optymalnym rozwiązaniem jest centrala Daytona 250 lub Economic 120, wliczając w to nawet korzystanie z wymiennika gruntowego.
Projekt jest wymagany, a zatwierdzić go musi przede wszystkim kominiarz odbierający instalację grzewczą oraz jednocześnie wentylacyjną. Dlatego projekt musi być wykonany przez inżyniera posiadającego odpowiednie uprawnienia. Jedyną opłatą jest praktycznie sam koszt wykonania projektu przez osobę do tego uprawnioną. Koszt takiego projektu to wydatek około 1500 PLN.W domach już istniejących (zamieszkałych) projekt branżowy nie jest wymagany.
Instalację można rozpocząć już w momencie lania stropów poprzez umieszczenie w odpowiednich miejscach przepustów stropowych. Najczęściej jednak montaż wentylacji odbywa się równolegle z montażem CO oraz prądu i wody, przed położeniem gładzi gipsowych, często jeszcze przed wylaniem posadzek.
W naszej ofercie posiadamy bardzo popularne zestawy do samodzielnego montażu. Przygotowywane są one indywidualnie dla każdego klienta w oparciu o wcześniej przygotowany projekt. Samodzielny montaż pozwala na zaoszczędzenie od 2000 do 3500 i więcej PLN - bo tyle kosztowało będzie wykonanie instalacji przez doświadczoną ekipę. Często jednak samodzielne wykonywanie instalacji może wiązać się z problemami, np. przewody elastyczne przed położeniem trzeba dobrze naciągnąć: jeśli tego nie zrobimy może okazać się, że po ułożeniu 10-metrowej paczki przewodu stwierdzimy, że wzdłuż ściany leży jedynie 7 metrów. Przy większej instalacji może oznaczać to dodatkowe koszty przekraczające wydatek związany z zatrudnieniem doświadczonych monterów...To samo dotyczy np. prawidłowego ułożenia przewodów "na zakrętach" - aby nie deformowały się od wewnątrz, co może spowodować zakłócenie pracy całej instalacji. Jednakże najważniejszą sprawą jest regulacja systemu a co za tym idzie wiedza, doświadczenie i urządzenia do opomiarowania (anemometr i pirometr).
Grzałki elektryczne zapobiegają zamarzaniu rdzenia rekuperatora zimą. W przypadku zamarzania skroplin wewnątrz rdzenia mogą one doprowadzić do całkowitego zatkania jego przewodów. Generalnie stosowane są nagrzewnice o mocy od 1,5 do 3,5 kW w zależności od wielkości budynku oraz samego rekuperatora. W centralach Dospel nagrzewnice uruchamiają się automatycznie w momencie spadku temperatury przy rdzeniu do ok. -2 stopni (sam rdzeń wewnątrz zawsze jest nieco cieplejszy). Nagrzewnica pełni również funkcję dodatkowego medium grzewczego powietrza wchodzącego do budynku. Istnieje również możliwość wykorzystania nagrzewnicy jako dodatkowego "kaloryfera" po zamontowaniu jej za rekuperatorem. Podgrzewa one wówczas powietrze wdmuchiwane do budynku. Zdecydowanie oszczędniejszym rozwiązaniem jest zastosowanie gruntowego wymiennika ciepła do podgrzewania powietrza zimą i schładzania latem (naturalna i czysta klimatyzacja).
Filtry kontroluje się raz na 3 miesiące i wymienia raz na 6 miesięcy (chyba, że ich zabrudzenie zmusi nas do tego wcześniej). Koszt kompletu filtrów do Daytona 350 na rok (dwa komplety) to wydatek rzędu ok. 50 PLN. Jest to więc koszt marginalny. Biorąc pod uwagę inne elementy instalacji: przykładowo przewidywana żywotność wentylatorów centrali wynosi około 10 lat.
Odpowiadając na Pańskie pytanie: kilka dni temu skończyliśmy montaż instalacji w Babigoszczy i na terenie Niemiec (w Schwedt). Centrala naszej firmy mieści się we Częstochowie. Na terenie woj. Zachodniopomorskiego działa wyspecjalizowana firma: rekuperacja.szczecin.pl
Nie. Zasada swobodnego przepływu powietrza pomiędzy wszystkimi pomieszczeniami w przypadku wentylacji mechanicznej wymaga zachowania szpar pod drzwiami do poszczególnych pomieszczeń (ok. 1 cm szczelina) lub wykonania w drzwiach otworów umożliwiających cyrkulację powietrza.
Nie. W przypadku korzystania z wentylacji mechanicznej otwory wentylacyjne umieszczone w kominach wentylacji grawitacyjnej muszą pozostać zamknięte, aby nie zakłócać działania wentylacji mechanicznej. Zasada ta nie dotyczy pomieszczeń garażowych (wymagających zgodnie z obowiązującymi przepisami indywidualnej wentylacji grawitacyjnej) oraz pomieszczenia kotłowni, w przypadku zastosowania pieca CO o konstrukcji tradycyjnej. Kotłownia w przypadku zastosowania pieca o zamkniętej komorze spalania - pobierającego powietrze do spalania z zewnątrz przez podwójny komin - może zostać podłączona do systemu rekuperatora. Newralgicznym punktem jest kominek, który koniecznie musi być wyposażony w separowany dolot powietrza do spalania, a także okap kuchenny pochłaniający tłuszcze z nad kuchenki stanowi mały problem (są dwa rozwiązania).
Oczywiście. Możliwe jest podłączenie do systemu wentylacji mechanicznej klimatyzatora kanałowego. Kanały wentylacyjne zapewnią nam wówczas równomierne rozprowadzenie schłodzonego powietrza po całym domu.
Generalnie projekt instalacji wentylacji mechanicznej musi być zatwierdzony przez uprawnionego projektanta i przedstawiony do zatwierdzenia przy uzyskiwaniu pozwolenia na budowę. W praktyce - najważniejszy jest odbiór instalacji przez kominiarza, któremu zazwyczaj wystarczy projekt instalacji z pieczątką uprawnionego inżyniera. Gdy posiadają państwo projekt domu z wentylacją grawitacyjną, prościej jest wystąpić o pozwolenie na budowę i takową rozpocząć na bazie posiadanego projektu, a w międzyczasie dokonać zmian w projekcie. Takie rozwiązanie nie hamuje procesu budowy.
Jedyną wadą GWC jest konieczność jego tzw. regeneracji, czyli "odpoczywania" przez 8-10 godzin na dobę. Jest to związane z obniżeniem się temperatury złoża po wielogodzinnej pracy zimą lub ich ogrzanie latem. Złożę musi w okresie "odpoczynku" odzyskać stałą temperaturę otaczającej je ziemi (czyli ok. 4 stopni C). Najprostszym rozwiązaniem tego problemu jest zastosowanie opcjonalnej czerpni ściennej lub włącznika czasowego wyłączającego GWC w okresie, kiedy np. przebywamu w pracy, czyli od 8.00 do np. 15.00. Czas ten pozwoli na zregenerowanie złoża. Minusem jest też możliwość powstania zapachu stęchlizny, jeśli nie używamy GWC przez dłuższy czas (2-3 tygodnie). Konieczne jest wówczas przedmuchanie instalacji (poprzez np. włączenie całości instalacji na maksimum i otwarcie okien w mieszkaniu). Po ok. 5 minutach problem zapachu znika. Koszt wykonania GWC oscyluje w granicach od około 3500 PLN (plus wykop koparki), w zależności od jego wielkości. GWC rurowy można wykonać we własnym zakresie, jednak przy instalacji GWC żwirowego zalecałbym wykorzystanie doświadczonej ekipy. Poważną wadą jest zastosowanie zwykłych rur kanalizacyjnych (PCV), które nie nadają się do transportu powietrza. Ich przenikalność cieplna jest 6x mniejsza od rur (PP). Najnowszym i skutecznym rozwiązaniem jest GWC - Cieczowy (glikol). Tego typu rozwiązanie eliminuje wszystkie opisane powyżej wady i problemy.
Kupując rekuperator najważniejsze dla użytkownika domowego są 3 parametry: a. GŁOŚNOŚĆ: jaki typ wentylatorów jest zastosowany w środku (dobrej klasy, trwałe wentylatory na łożyskach, czy zwykłe "blaszaki"), jaki typ obudowy - metalowe mają po 2-3 latach tendencję do wpadania w rezonans, który niesie się po przewodach i nie daje zasnąć), Ważna jest więc również dobra izolacja akustyczna centrali. b. KOSZTY eksploatacyjne (koszt filtrów oraz pobór prądu). Często okazuje się, że rekuperatory o wspaniałym teoretycznym współczynniku odzysku ciepła (powyżej 85%) zużywają o wiele więcej prądu lub koszt wymiany filtrów w takim rekuperatorze przekracza 100 - 300 PLN. W trakcie użytkowania okazuje się, że wspaniała centrala o doskonałych parametrach w praktyce jest mniej oszczędna ze względu na stałe koszty eksploatacyjne. Należy wziąć pod uwagę, że zwiększenie odzysku ciepła w centrali o 5% (czyli z 75 do 80%) pozwoli nam na dodatkowe zaoszczędzienie kosztów ogrzewania 20-40 PLN rocznie (dane dla domu o powierzchni ok. 160m2, zakładając ciągłą pracę całej instalacji i szczelne zamknięcie domu przez cały czas jej działania. Więc po analizie kosztów eksploatacji standardowego rekuperatora krzyżowego i najnowszych "cudów techniki" należy zadać sobie pytanie - czy warto? Pomijamy przy tym dodatkowe koszty związane z większym zużyciem prądu czy kosztem droższych filtrów...) c. SPRĘŻ - czyli siła, z jaką wentylatory przepychają powietrze przez przewody. Ogromna większość dostępnych na rynku central ma spręż wynoszący ok. 100 Paskali (Pa) lub mniej, w praktyce oznacza to, że opór powietrza przepływającego w przewodach spowoduje, że po ok. 20 m przewodu i 2 anemostatach "po drodze" na trzecim anemostacie nie będzie już żadnego ruchu powietrza! - czyli cała instalacja nigdy nie zadziała prawidłowo! Ponadto rekuperator o takim sprężu nigdy nie "przepchnie" powietrza przez wymiennik gruntowy. Oferowane przez nas centrale mają spręż wynoszący koło 300 Pa, więc w praktyce nawet po 50-metrowym przewodzie i 5-6 anemostatach "po drodze" na żadnym z nich nie ma problemów z wywiewem lub nawiewem. Cena jest jedynie czynnikiem wynikającym z wcześniejszej analizy i doboru trzech poprzednio opisanych parametrów.
Wymiennik obrotowy - ze względu na większą masę ruchomych części oraz ich wykonanie najczęściej z metalu jest zawsze o wiele głośniejszy niż wymiennik krzyżowy. W przypadku rekuperatora z wymiennikiem krzyżowym i dobrej klasy wentylatorami słyszalny jest praktycznie jedynie ruch powietrza na wentylatorach.
Regulację przepływów powietrza uzyskuje się poprzez zastosowanie trzech podstawowych elementów: a. Dobrze opracowanego projektu uwzględniającego średnice przewodów i związane z nimi spadki ciśnień na drodze powietrza do poszczególnych pomieszczeń; b. Regulację przepływu powietrza na samym anemostacie w oparciu o badanie przepływu powietrza anemometrem lub... w oparciu o własne zapotrzebowanie dotyczące komfortu powietrznego w danym pomieszczeniu. Co do potrzeb dobowych poszczególnych pomieszczeń: ich uwzględnienie istotne jest w przypadku instalacji np. wielkich hoteli, które w tym celu często podzielone są na sektory obsługiwane przez niezależne centrale wentylacyjne. W praktyce w domu o niewielkiej powierzchni następuje ciągła cyrkulacja powietrza pomiędzy wszystkimi pomieszczeniami a jej natężenie reguluje się poprzez przełączanie "biegów" rekuperatora. W okresie intensywnej działalności dziennej pracuje on na 2 biegu, nocą na 1-szym a gdy chcemy szybko przewietrzyć całe mieszkanie: na 3-cim. Instalacja wentylacji mechanicznej domku jednorodzinnego opiera się na równowadze powietrza nawiewanego i wywiewanego we wszystkich pomieszczeniach jednocześnie. Odcięcie któregokolwiek z pomieszczeń spowoduje jej zachwianie.
Gwarancję pełnej szczelności GWC daje wyłącznie zastosowanie wymiennika cieczowego. Kolektor gruntowy jest w pełni wypełniony roztworem glikolu. Jest to układ hydrauliczny zamknięty i pod stałym ciśnieniem 1,5 Bara. Absolutnie wykluczone jest natomiast stosowanie GWC żwirowego w sytuacji zmiennego poziomu wód gruntowych.Generalnie - jak najdalej od sypialni. Idealnym miejscem jest strych, kotłownia lub garaż. Może to być również garderoba lub inne pomieszczenie gospodarcze.
Jeśli domowa instalacja wentylacyjna zostanie wyposażona w system nawilżania wewnętrznego lub klimatyzator kanałowy - wówczas może powstać niebezpieczeństwo rozwoju drobnoustrojów wewnątrz kanałów wentylacyjnych. W przypadku obu wspomnianych rozwiązań wprowadzamy do ich wnętrza wilgoć lub powstaje ona w wyniku skraplania pary wodnej na schłodzonych ściankach przewodu wentylacyjnego po przejściu przez klimatyzator. Drobiny kurzu mają wówczas możliwość "przyklejenia się" do ścianek kanału wentylacyjnego i mogą stać się pożywką dla bakterii. Rozwiązania tego typu wymagają więc regularnych inspekcji oraz czyszczenia, stosowane są jednak głównie w instalacjach przemysłowych lub w obiektach takich jak szpitale, biurowce czy hotele. Instalacje takie są jednak regularnie czyszczone. W przypadku zastosowani samej wentylacji nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła dla domu jednorodzinnego - takie ryzyko praktycznie nie istnieje. Wewnątrz prawidłowo wykonanej instalacji nawiewno-wywiewnej brak jest wilgoci w formie płynnej, a co za tym idzie - możliwości osadzenia się większych ilości kurzu. Ponadto powietrze wchodzące do instalacji pozbawiane jest zanieczyszczeń dzięki filtrom zainstalowanym wewnątrz rekuperatora, stąd ryzyko powstania kolonii bakteryjnych jest wielokrotnie mniejsze, niż w przypadku stosowania nawet zwykłych kanałów grawitacyjnych. Faktem jest, że bardzo popularnych do dzisiaj kanałów wentylacji grawitacyjnej nigdy się nie czyści ani nie mają one żadnej możliwości filtracji wchodzącego do nich powietrza. Często za to zaopatrywane są w odpowiednią ilość wilgoci pochodzącej z kropli deszczu wpadających od góry do kominów wentylacji grawitacyjnej.